یکی از مقام های ارشد دولت که نخواست از او نام ببرم، جلسه اول سرطان را متمرکز شدن آقای کرزی بر مسائل داخلی، توصیف کرد.

حامد کرزی رئیس جمهوری افغانستان، نمایندگان مجلس را وسط تعطیلات تابستانی به کابل فرا خوانده است تا جلسه مقام های ارشد سه قوا را تشکیل دهد و مساله مهمی را با آنها در میان بگذارد.

رئیس جمهوری افغانستان چه خواهد گفت؟ حرفی که این قدر فوری است و رئیس جمهور کرزی نمی تواند تا پایان تعطیلات مجلس صبر کند چه خواهد بود؟

حرف اصلی آقای کرزی در روز اول سرطان/تیر مشخص خواهد شد اما از نخستین روزی که عبدالرئوف ابراهیمی رئیس مجلس نمایندگان از چنین نشست فوق العاده ای خبر دداد، گمانه زنی و پرسش پاسخ در مورد حرف اصلی آقای کرزی نیز شروع شد.

تمرکز بر امور داخلی

یکی از مقام های ارشد دولت که نخواست از او نام ببرم، جلسه اول سرطان را متمرکز شدن آقای کرزی بر مسائل داخلی، توصیف کرد.

به گفته این مقام دولتی، حامد کرزی در دور دوم ریاست جمهوری خود، دو اولویت مهم داشت، اول تلاش برای جلب توافق نظر قدرت های بزرگ در مورد افغانستان آنهم به نحوی که بتوان مطمئن شد که سیاست خارجی افغانستان و دیپلماسی این کشور به مرحله ای رسیده است که بتواند این اجماع بین المللی و بویژه توافق قدرت‌های بزرگ را حد اقل تا یک دهه دیگر حفظ کند.

افغانستان درحال حاضر با آمریکا موافقتنامه استراتژیک امضا کرده است، با فرانسه، آلمان، بریتانیا و ایتالیا نیز در سطوح مختلف قرار دادهایی را مکتوب و امضا کرده است که مدت زمانی هر کدام از آنها حد اقل ده سال است و هرکدام از این قرار دادها قابل تمدید نیز هستند.

در منطقه نیز توافقنامه همکاریهای بلندمدت با هند را امضا کرده و هفته پیش در اجلاس شانگهای، افغانستان بعنوان عضو ناظر پذیرفته شد و روسیه و چین به عنوان دو عضو کلیدی این سازمان از عضویت افغانستان در شانگهای به عضو ناظر استقبال کردند و قول دادند که به همکاریهای خود در افغانستان ادامه خواهند داد.

افغانستان درحال حاضر با آمریکا، فرانسه، آلمان، بریتانیا و ایتالیا قراردادهای همکاری دراز مدت امضا کرده است

این مقام دولتی همچنین گفت، مقام های چین و روسیه از جمله شخص پوتین به حامد کرزی اطمینان داده اند که از رابطه افغانستان با آمریکا و امضای توافقنامه استراتژیک افغانستان و آمریکا راضی اند.

او همچنین گفت، چین به مقام های افغانی اطمینان داده است که از نفوذ خود بر پاکستان استفاده خواهد کرد تا پاکستان دست از حمایت شورشیان بکشد.

اگر چنین باشد که این مقام ارشد دولتی روایت می کند، می توان ضریب امیدواری برای آینده افغانستان را خیلی بالا برد. چون شکی نیست که نا آرامی های افغانستان افزون بر مشکلات درونی و داخلی این کشور همیشه عامل و انگیزه منطقه ای و جهانی نیز داشته است و پیش از این هرگز دیده نشده است که چین، آمریکا و روسیه به رغم منافع متضادی که در این کشور دارند، بر سر در پیش گرفتن راه واحدی، تا این حد توافق داشته باشند.

البته نشانه های زیادی وجود دارد که سخنان این مقام دولتی را تائید می کند از جمله این که روسیه و چین نه تنها از حضور ناتو و آمریکا در افغانستان نگران نیستند و برای خروج آنها لحظه شماری نمی کنند، بلکه نگران عدم حضور آنها در افغانستان نیز هستند.

سفیر روسیه در کابل دو روز قبل اعلام کرد که کشورش نگران است افغانستان پس از خروج ناتو، دوباره پایگاه تروریسم شود. مقام های روسیه در شانگهای اعلام کردند حاضرند در مبارزه علیه قاچاق مواد مخدر، به افغانستان کمک کنند. قاچاق مواد مخدر، منبع اصلی و مهم تروریسم شمرده می شود.

همچنین در حالی که پاکستان که متحد دیرین آمریکا در منطقه به حساب می آید، مسیر تدارکاتی ناتو از خاک خود را بسته است، اما کشورهای آسیای میانه که در تصمیم گیریهای مهم و کلان خود ار روسیه متاثر اند، این مسیر را بروی ناتو بازگذاشته اند.

نشانه دیگر اینکه در ده سال گذشته، حدود ۴ هزار سرباز آمریکایی و ناتو در افغانستان کشته شده اند، اما تنها کشوری که از ثبات نسبی اقتصادی در افغانستان سود برده و تنها برای استخراج مس عینک ۴ میلیارد دلار سرمایه گزاری کرده، چین است.

سرمایه گذاری در ذخایر نفت شمال افغانستان، دومین سرمایه گذاری بزرگ چین در افغانستان است که بازهم آمریکا مخالفتی با سرمایه گذاری چین در حوزه نفتی شمال افغانستان نکرده است.

نمایشی برای جلب کمک

روایت بیرون از دولت یا به عبارت دیگر روایت اپوزیسیون اما یک روایت قیاسی و تا حدودی تکراری است، به این معنی که می گویند این نشست نیز مانند بسیاری از نشست های دیگر، هدف کوتاه مدت و مقطعی دارد. منتقدان دولت معتقدند که جامعه جهانی کمک های خود به دولت افغانستان پس از ۲۰۱۴ را به دو مساله مهم مشروط کرده اند، مبارزه با فساد اداری و شفافیت در مصرف کمکها شرط اول است و رعایت موازین حقوق بشری و تلاش برای بهبود وضعیت زنان و حقوق بشر، شرط دوم.

حالا آقای کرزی در آستانه اجلاس توکیو که قرار است در آن تعهد مالی کشورهای کمک کننده به افغانستان اعلام شود، جلسه ای دایر می کند و در آن علیه فساد سخنان آتشین ایراد می کند و احتمالا هم کمیسیون جدیدی را ایجاد می کند که خلق الساعه است و مانند بسیاری از کمیسیون‌هایی که قبلا ایجاد شده اند، مثمر ثمری نخواهد بود.

طرح مجلس

مجلس افغانستان اخیرا در موارد حساسی چون رای به وزرای پیشنهادی آقای کرزی و موافقتنامه استراتژیک بین آمریکا و افغانستان رئیس جمهوری را حمایت کرده است

دکتر محی الدین مهدی، عضو مجلس نمایندگان می گوید نمایندگان مجلس طرح ۳۶ ماده ای را برای اصلاحات و مبارزه با فساد آماده کرده اند که آن را به عنوان راهکار مجلس به رئیس جمهور کرزی ارائه خواهند کرد.

مجلس افغانستان که از بدو تاسیس خود به دلیل نتایج انتخابات به شدت با آقای کرزی در گیر بود، اخیرا در موارد حساسی چون رای به وزرای پیشنهادی آقای کرزی و موافقتنامه استراتژیک بین آمریکا و افغانستان رئیس جمهوری را حمایت کرده است.

اگر خوشبینانه نگاه کنیم، روایت دولت منطقی تر به نظر می رسد، جدا از اینکه اجماع بین المللی کنونی در مورد افغانستان حاصل تلاش دولت افغانستان باشد یانه، اما اینکه افغانستان فرصت استثنایی را نصیب شده است و تنها در صورتی می تواند از این فرصت استفاده کند که عزم و برنامه مشخص ملی برای استفاده موثر از چنین امکانی وجود داشته باشد.